Năm 2023, hoạt động của Ủy ban kiểm tra (UBKT) luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo của Ban Chấp hành (BCH), Ban Thường vụ (BTV) công đoàn các cấp và sự chỉ đạo sát sao của UBKT công đoàn cấp trên. Đội ngũ cán bộ UBKT công đoàn các cấp đảm bảo số lượng, ngày càng nâng cao chất lượng.
UBKT công đoàn đã tham mưu kịp thời với BCH, BTV cùng cấp xây dựng và thực hiện quy chế hoạt động của UBKT công đoàn cấp mình sau Đại hội nhiệm kỳ 2023-2028. Chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động của UBKT nhiệm kỳ và hàng năm theo chỉ đạo của UBKT công đoàn cấp trên trình BCH, BTV phê duyệt và tổ chức triển khai thực hiện đạt kết quả.
Trong năm qua, UBKT các cấp đã tổ chức 118 cuộc kiểm tra đồng cấp về thực hiện Điều lệ CĐVN và 104 cuộc giám sát, trong đó UBKT Liên đoàn Lao động huyện kiểm tra cấp dưới về chấp hành Điều lệ được 20/14 CĐCS (đạt tỷ lệ 142,85% chỉ tiêu giao); công tác giám sát tại Ban Chấp hành công đoàn cơ sở 06/06 CĐCS theo QĐ 833/QĐ-TLĐ, ngày 17/4/2018 của Tổng LĐLĐVN (đạt tỷ lệ 100% chỉ tiêu giao). Về kiểm tra quản lý, sử dụng tài chính công đoàn, UBKT công đoàn các cấp đã tổ chức kiểm tra 99 cuộc. Việc UBKT Liên đoàn Lao động huyện kiểm tra cấp dưới về quản lý sử dụng, tài chính tài sản công đoàn cơ sở được 20/20 CĐCS (đạt tỷ lệ 100% chỉ tiêu giao). Qua kiểm tra cấp dưới, Ủy ban kiểm tra Liên đoàn Lao động huyện đã kiến nghị phải truy thu tại các CĐCS là 18.003.226 đồng, trong đó truy nộp 2% KPCĐ 0 đồng, try nộp 1% KPCĐ 0 đồng, truy thu khác 18.003.226 đồng nộp vào ngân sách của các cấp công đoàn.
Qua kiểm, giám sát tra cho thấy, về cơ bản công đoàn các cấp đã chấp hành nghiêm các quy định của Điều lệ Công đoàn Việt Nam, các chỉ thị, nghị quyết, các quy định của công đoàn cấp trên và cấp mình; công tác phát triển đoàn viên, thành lập CĐCS được Ban chấp hành công đoàn cơ sở quan tâm trong việc tuyên truyền phát triển đoàn viên; tổ chức thực hiện tốt quy chế hoạt động của BCH, quy chế phối hợp với chuyên môn, chính quyền đồng cấp, chấp hành tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, làm việc theo quy chế; thực hiện công khai tài chính công đoàn; các công đoàn cơ sở đã khắc phục mọi khó khăn, tổ chức tốt các phong trào thi đua; công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết, các quy định của công đoàn cấp trên được công đoàn cơ sở phối hợp thực hiện khá tốt.... BCH, BTV công đoàn các cũng cấp đã quan tâm, chỉ đạo, đôn đốc thu kinh phí, đoàn phí công đoàn, cán bộ làm công tác kế toán công đoàn đã giúp cho lãnh đạo công đoàn các cấp thực hiện tốt việc quản lý, thu chi ngân sách công đoàn, không để xảy ra thất thoát, tiêu cực; tài liệu, sổ sách, chứng từ kế toán cập nhật kịp thời, đầy đủ, lưu trữ tương đối tốt.
Tuy nhiên, việc thực hiện Điều lệ Công đoàn Việt Nam vẫn còn một số tồn tại như: có lúc có nơi việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế của BCH chưa nghiêm, duy trì chế độ sinh hoạt, họp BCH chưa đều, lưu trữ hồ sơ, sổ sách chưa khoa học. Họp chưa ghi chép biên bản hoặc ghi biên bản họp chưa đúng thể thức văn bản... Cán bộ kế toán công đoàn hầu hết là kiêm nhiệm, thời gian dành cho công tác công đoàn ít nên khi thực hiện nhiệm vụ quản lý thu - chi kinh tài chính công đoàn vẫn còn hạn chế như: Quy chế chi tiêu chưa cụ thể hóa rõ ràng, chưa bám theo quy định, hướng dẫn của cấp trên; nhiều chứng từ còn thiếu chủ trương, kế hoạch, quyết định, dự trù kinh phí, hóa đơn, … mà vẫn thực hiện chi dẫn đến UBKT phải kiến nghị truy thu nộp vào ngân sách của công đoàn.
Để tiếp tục phát huy và thực hiện tốt công tác kiểm tra giám sát việc chấp hành Điều lệ Công đoàn Việt Nam và quản lý thu - chi tài chính công đoàn trong thời gian tới, UBKT công đoàn các cấp cần quan tâm một số vấn đề sau:
Thứ nhất, chú trọng đến công tác quy hoạch, bồi dưỡng cán bộ làm công tác kiểm tra công đoàn, phát huy hơn nữa vai trò của UBKT và cán bộ làm công tác kiểm tra các CĐCS. Thường xuyên kiện toàn, củng cố tổ chức, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ UBKT công đoàn các cấp đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Công đoàn Việt Nam.
Thứ hai, Hằng năm chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch công tác kiểm tra, giám sát bám sát theo hướng dẫn, chỉ đạo của UBKT cấp trên và cụ thể hóa phù hợp với tình hình thực tế tại cơ quan, đơn vị trình BCH, BTV phê duyệt và tổ chức triển khai thực hiện.
Thứ ba, tập trung tham mưu giúp BCH, BTV hàng năm kiểm tra Điều lệ đạt chỉ tiêu cấp trên giao; triển khai thực hiện nghị quyết Đại hội công đoàn các cấp; việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong sinh hoạt, hoạt động của công đoàn; việc xây dựng và thực hiện các chỉ thị, nghị quyết, các quy chế và lề lối làm việc; công tác phát triển đoàn viên và xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh; những vấn đề có liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, CNVCLĐ.
Thứ tư, tiếp tục đổi mới phương pháp hoạt động UBKT, tăng cường số lượng và nâng cao chất lượng các cuộc kiểm tra, lựa chọn nội dung kiểm tra phù hợp, có trọng tâm, trọng điểm; bảo đảm nguyên tắc và quy trình kiểm tra; chú trọng công tác kiểm tra quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công đoàn, công tác kiểm tra việc thu kinh phí và đoàn phí công đoàn đồng cấp và cấp dưới; kiểm tra chấp hành chế độ kế toán công đoàn theo quy định nhà nước và Tổng Liên đoàn về công tác tài chính kế toán, góp phần thực hiện tốt công tác phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Thứ năm, hằng năm mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác kiểm tra, giúp cho đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra công đoàn nắm chắc hơn về nghiệp vụ công tác kiểm tra để vận dụng vào thực tiễn.
Với niềm tin và kỳ vọng vào Đại hội XIII, Công đoàn Việt Nam nhiệm kỳ 2023-2028, sẽ có những đổi mới sẽ tạo điều kiện để UBKT Công đoàn các cấp khẳng định được vai trò của mình trong bộ máy tổ chức Công đoàn./.